Dünyanın önde gelen gayrimenkul danışmanlık ÅŸirketlerinden Cushman & Wakefield’ın, Avrupa yakasında İstiklal Caddesi ve Rumeli, TeÅŸvikiye, Vali Konağı ve Abdi İpekçi'yi kapsayan NiÅŸantaşı Bölgesi ile Anadolu yakasındaki BaÄŸdat Caddesi olmak üzere İstanbul'un 3 ana caddesini inceleyen yedinci 'İstanbul AlışveriÅŸ Caddeleri’ raporu yayınladı. Rapora göre toplam kiralama iÅŸlem sayısı bu yıl kısmi artışa geçerken, metrekare bazında azalma göstermiÅŸtir: üç ana cadde toplamında kiralama iÅŸlemleri sırasıyla, 2017 yılında 109, 2018 yılında 139, 2019 yılında 112 ve 2020 yılında 128 olarak gerçekleÅŸmiÅŸtir. DiÄŸer taraftan, 2019 yılında yine tüm caddeler toplamında boÅŸ olan 85 maÄŸazanın 2020 yılında 41 tanesi kiralanabilmiÅŸtir.
Yaya tarafiÄŸindeki en büyük düÅŸüÅŸ İstiklal Caddesi’nde
Raporda, İstanbul’un en önemli kültür, turizm ve ticaret merkezlerinden biri olmaya devam eden İstiklal Caddesi’nde, 2020 yılında pandeminin fiziksel perakende pazarında yarattığı etkinin öncesinde perakendeci yapısı; orta vadede eski popülerliÄŸini yakalaması adına deÄŸiÅŸen ziyaretçi profiline ve yoÄŸunluÄŸuna baÄŸlı olarak sosyalleÅŸebilmeye hizmet etme yönünde yeniden yükseliÅŸe geçen yeme – içme sektörüne doÄŸru eÄŸilim göstermiÅŸtir. Buna baÄŸlı olarak hem dengeye geçen kentsel yenileme çalışmaları hem de minimuma inen güvenliÄŸe baÄŸlı önyargı, caddenin toparlanma sürecine hız kazandığına dair güçlü sinyaller verdiÄŸi belirtilmektedir.
Öte yandan, pandeminin ve beraberinde tekrarlanan kısıtlandırmaların; perakende için yarattığı olumsuz koÅŸullar doÄŸrultusunda İstiklal Caddesi’nde neredeyse tüm kategorilerde maÄŸaza arzında azalma kaydedilmiÅŸtir. Özellikle; bir önceki yıl ivme kazanan yeme – içme ve aksesuar – kozmetik kategorilerinde azalma görülürken, giyim ve ayakkabı kategorisinde kaydedilen kısmi düÅŸüÅŸ 2020 yılında da devam etmiÅŸtir. 2019 yılındaki boÅŸ 11 maÄŸazanın, 2020 yılında kiralanmadığı belirtilmiÅŸtir.
Kiralama iÅŸlem hacmi; 2020 yılından önce son üç yıldır, metrekare bazında artış gösterirken, sayı olarak benzer seviyelerde kaydedilmiÅŸtir. DiÄŸer yandan, önceki yıllarda artış eÄŸilimi gösteren toplam arz ve düÅŸüÅŸ kaydeden boÅŸluk oranı; 2020 yılında pandeminin doÄŸrultusunda tersi yönde deÄŸiÅŸiklik göstermiÅŸtir. Kiralama iÅŸlem hacmi ve sayısı belirgin ölçüde azalırken, boÅŸ maÄŸaza sayısında önemli bir artış kaydedilmiÅŸtir. Cadde üzerinde, 2020 yılında toplam 22 kiralama iÅŸlemi gerçekleÅŸirken, boÅŸ maÄŸaza sayısı da 23 olmuÅŸtur. Öte yandan, Atatürk Kültür Merkezi projesinin planlanan açılışının 2021 yılı içerisinde gerçekleÅŸmesi, İstiklal Caddesi’nin ve civar bölgenin önümüzdeki dönemde yaratacağı çekim gücüne katkı saÄŸlaması beklenmektedir.
Bağdat Caddesi boş mağaza sayısında azalan eğilimini koruyor
Cushman & Wakefield’in raporunda, hem İstanbul’un en uzun hem de Anadolu Yakası’nın en gözde alışveriÅŸ caddesi olma özelliklerini birarada barındıran BaÄŸdat Caddesi’nde, 2020 yılında bir önceki yıla göre benzer seviyede kaydedilen perakende arz sayısı 343 oldu. Caddede kentsel yenileme çalışmaları, alışveriÅŸ caddeleri arasında en yoÄŸun ÅŸekilde seyrederken, 2020’de sayı metrekare bazında geçen seneye kıyasla düÅŸüÅŸ göstermiÅŸtir. BaÄŸdat Caddesi’nde, boÅŸ maÄŸaza sayısı pandeminin fiziksel perakendeye getirdiÄŸi olumsuz etkilere raÄŸmen bu yıl da azalan eÄŸilimi korumuÅŸtur. Böylelikle BaÄŸdat Caddesi son dört yıldır azalan boÅŸ maÄŸaza sayısıyla caddeler arasında bu kategoride öne çıkmaktadır. 2020 yılında İstanbul’un tüm gözde alışveriÅŸ caddeleri için kaydedilen en çarpıcı sonuçlardan biri, geçen sene belirgin ölçüde ivme kazanan ziyaretçi sayısının bu yıl pandemiden ötürü düÅŸüÅŸe geçmesidir. Bu doÄŸrultuda, BaÄŸdat Caddesi’nde de tahmin edilen ortalama ziyaretçi sayısı bir önceki yıla göre, hafta içi 15 düÅŸüÅŸ kaydedilmiÅŸtir. Bir önceki yıl yükseliÅŸe geçen yeme-içme sektörü BaÄŸdat Caddesi’nde devamlılığını korurken bu kategorideki maÄŸaza sayısında artış kaydedilmiÅŸtir. Perakende maÄŸaza dağılımının da görüleceÄŸi üzere artış gösteren kategorilerde aksesuar ve kozmetik ile ev eÅŸyası ve dekorasyon sektörü de yerini alırken, giyim ve ayakkabı kategorisi bir önceki yıla aynı seviyede kaydedilmiÅŸtir. Genel olarak bakıldığında ise caddedeki maÄŸaza sayıları diÄŸer kategorilerde geçen yıla benzer seviyelerde kaydedilmiÅŸtir.
BaÄŸdat Caddesi’nde 2020 yılında kiralama iÅŸlem sayısında artış kaydedilmesine karşın, metrekare bazında geçen yıla kıyasla daha küçük iÅŸlemler gerçekleÅŸirken, kiralama iÅŸlemlerinin toplamında bir önceki yıla göre azalma kaydedilmiÅŸtir. Kaydedilen bu iÅŸlemlerin büyük çoÄŸunluÄŸu yeni kiralama anlaÅŸmalarından oluÅŸurken, geçen sene BaÄŸdat Caddesi özelinde 30 oranında kaydedilen yer deÄŸiÅŸtirme projeleri bu yıl 10 oranında sınırlanmıştır.
BaÄŸdat Caddesi üzerinde 2020 yılında lüks marka sayısı bir önceki yıla göre 33 maÄŸaza ile az da olsa azalırken, uluslararası marka sayısı ise düÅŸüÅŸ kaydederek 64’ten 62’ye düÅŸmüÅŸtür.
NiÅŸantaşı’nda kiralama iÅŸlemlerinin büyük çoÄŸunluÄŸunu ulusal markalar oluÅŸturuyor
Raporda, Avrupa Yakası ve İstanbul’un en önemli lüks perakende merkezi olan NiÅŸantaşı Bölgesi’nde 2019 yılında yaya trafiÄŸinde önemli bir yükseliÅŸ eÄŸilimi yaÅŸanırken, 2020 yılında pandemi nedeniyle kaydettiÄŸi düÅŸüÅŸ NiÅŸantaşı Bölgesi’nde de etkisini göstererek, hafta içi 40 azalma gerçekleÅŸmiÅŸtir.
Perakende arzı benzer seviyede, 383 maÄŸaza olarak kaydedilen NiÅŸantaşı Bölgesi’nde, geçtiÄŸimiz yıl boÅŸ olan 24 maÄŸazanın 60’dan fazlası kiralanmıştır. Kiralama hacmi sayı ve metrekare bazında artış gösterirken, önceki yıllarda ulaÅŸtığı seviyeleri yakaladığı gözlenen bölgede, 2020 yılında öne çıkan önemli fark, kiralama iÅŸlemlerinin büyük çoÄŸunluÄŸun ulusal markalar tarafından gerçekleÅŸmesidir.
NiÅŸantaşı Bölgesi’nde, tüm kategoriler incelendiÄŸinde sektör dağılımında önemli bir farklılık görülmezken, bir önceki giyim ve ayakkabı kategorisinde görülen artış bu yıl yerini düÅŸüÅŸe bırakmıştır. Yeme – içme sektörüne ait maÄŸaza sayısında deÄŸiÅŸim kaydedilmezken, geçen sene itibariyle ivme kazanan yeme – içme kategorisinde kiralama iÅŸlemi bu yıl NiÅŸantaşı Bölgesi’nde dengede kaydedilmiÅŸtir. Bununla birlikte, kozmetik ve aksesuar kategorisinde ise kısmi artış gerçekleÅŸirken, boÅŸ maÄŸaza sayısında son yıllarda süregelen azalma eÄŸilimi 2020 yılında yerini artışa bırakmıştır.
2019-2020 içerisinde toplamda 51 kiralama iÅŸlemi, 20’si Abdi İpekçi’de, 13’ü Rumeli Caddesi’nde, 11’i Vali Konağı’nda, ve 7’si TeÅŸvikiye’de olmak üzere gerçekleÅŸmiÅŸtir. 2020 yılında NiÅŸantaşı Bölgesi’nde kiralama iÅŸlem sayısında bir önceki yıla kıyasla kaydettiÄŸi artışla Rumeli Caddesi öne çıkarken, Abdi İpekçi’de de kiralama iÅŸlem sayısında kısmi artış gerçekleÅŸmiÅŸtir.
Caddelerdeki kırılganlığın minimum seviyelere inmesi uzun vadede gerçekleÅŸecek
Verileri deÄŸerlendiren Cushman & Wakefield Yönetim Kurulu BaÅŸkanı TuÄŸra Gönden, ‘’ İstanbul’un en gözde üç alışveriÅŸ caddelerinin ağırlığını oluÅŸturduÄŸu ana cadde pazarında; perakendeci talebi, geçtiÄŸimiz yıl etkisini gösteren ekonomik yavaÅŸlama, devam eden dalgalı döviz kuru ve Türk Lirası cinsinden kira sözleÅŸmeleri düzenlemesi faktörlerine ek olarak, 2020 yılında fiziksel perakendenin en önemli deÄŸiÅŸkeni olan pandeminin sonuçları ile büyük oranda baskılandığını görüyoruz. Pandeminin kontrol altına alındığı önümüzdeki dönemde her üç caddedeki kırılganlığın minimum seviyeye inerek toparlanması zaman alacaktır.‘’ dedi.
Gönden, ÅŸöyle devam etti: ‘İstanbul alışveriÅŸ caddelerinin, uzun yıllardır ÅŸehrin köklü birer çekim merkezi olduÄŸu bilinirliÄŸi doÄŸrultusunda, pandemi sonrası dönemde toparlanmanın daha hızlı olması yönünde büyük bir potansiyeli elinde bulunduruyor. DeÄŸiÅŸen tüketici alışkanlıkları ve sosyalleÅŸme alanlarının önemi ile birlikte, perkande alanlarının mevcut saÄŸlık ve güvenlik standartları ile yeniden yapılanması gerekiyor. AlışveriÅŸ merkezleri ise, tüketici ihtiyaçlarının ve beklentilerinin analiz edildiÄŸi ve teknoloji entegrasyonunun yapıldığı etkin perakende yöntemleri ile İstanbul ana cadde pazarında ihtiyaç duyulan toparlanma sürecini daha hızlı yakalanması adına, stratejik ÅŸekilde yönlendirilmeli ve yönetilmelidir.’’
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
Etiketler: