2020 yılının Coğrafi İşaret şampiyonu Bolu ilimiz oldu
Tüm dünyada güçlü bir gelir kaynağı olan Coğrafi İşaretli (Cİ) ürünler, hem üreticiler hem de tüketiciler açısından büyük bir güvence. Eşdeğerlerine göre iki kat daha pahalıya satılan coğrafi işaretli ürünler, ülke ekonomisi kadar bölgesel tanıtım açısından da son derece önemli. Destek Patent tarafından derlenen TÜRKPATENT’in 2020 yılına ait verilerine göre, en çok coğrafi işaret tescili gıda alanında alınırken, en çok tescil alan birinci ilimiz Bolu olurken, ikinciliği Adana ve Gaziantep illerimiz paylaşıyor .
Coğrafi İşaret, belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleri itibariyle bölgesi ya da ülkesi ile özdeşleşmiş bir ürünü gösteren işarettir. Bu işaret hem bölge insanının emeğine hem de tanıtımına ve imajına değer katar. Destek Patent tarafından TÜRKPATENT’in 2020 yılı verilerine göre hazırlanan analize göre, Türkiye’de coğrafi işaret başvuruları 2019 yılında 202 iken 2020 yılında bu sayı 477’ye yükseldi. Başvuruların yüzde doksanı gıda üzerine yapılırken, tescil edilen coğrafi işaretlerin de aynı şekilde gıda ile ilgili olduğu görülüyor. Baldan meyve sebzeye, zeytinyağından çorba ve tatlılara kadar uzayan listede 2020’de 164 yeni coğrafi işaret tescillenerek toplam tescilli coğrafi işaret sayımız 633’e yükselmiştir. Avrupa Birliği nezdinde de Antep baklavası, Aydın inciri, Aydın kestanesi, Malatya kayısısı ve Milas zeytinyağı olmak üzere 5 tescilli coğrafi işaretimiz bulunuyor. Birinci Bolu İlimiz, ikinci sırayı Gaziantep ve Aydın İllerimiz paylaşıyor. 2020 yılı verilere göre, en çok coğrafi işaret tescili alan ilk üç ilimiz arasında, 13 adet tescil ile Bolu ilk sırada yer alırken, Gaziantep ve Adana 12 adet coğrafi işaret tescili ile ikinci sırayı paylaşıyor. Aydın ise 9 coğrafi işaret tescili ile üçüncü sırada yer alıyor. İllerin başvurularının neredeyse tamamı yöresel yemekler, meyve sebzelerden oluşuyor. Bolu’nun Çivril Fasulyesi, Fındık Şekeri, Patatesli Ekmeği, Gaziantep’in Nohut Dürümü, Sarımsak Kebabı, Adana’nın Bici Bicisi, Halka Tatlısı listede en çok dikkat çekenler arasında. 2020 yılında Bolu’nun 9 coğrafi işaretli ürününün başvurusunu yapan Bolu Ticaret ve Sanayi Odası. Başvuruda şampiyon Diyarbakır TÜRKPATENT verilerine baktığımızda, 2020 yılında en çok başvuru yapan ilimiz 67 adet başvuru sayısı ile Diyarbakır. Tirit yemeğinden, Kulak Çorbasına, Tavuk Eşkenesi’nden, Hirçikli Meftunesi’ne kadar, başvuruların yüzde 70’i yemekler ve çorbalardan oluşuyor. 2020 Coğrafi İşaret başvurularında, en çok coğrafi işaret başvurusu yapan ikinci ilimiz 55 adet başvuruyla Konya olurken, Gaziantep üçüncü sırada yer alıyor.
Verileri yorumlayan Destek Patent Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Yamankaradeniz, “Türkiye’nin şu an için 661 işaretli ürünü bulunuyor. Biz de Destek Patent olarak; İnegöl köftesinden, Gemlik zeytinine, Buldan bezinden Bodrum mandarinine, İzmir kumrusundan, İzmir lokmasına kadar birçok ilimiz için coğrafi tescil belgesi aldık. Yöresel ürünlerimizin tescil ile koruma altına alarak gelecek nesillere aktarılması, hak ettikleri ekonomik değere ulaşmasını çok önemsiyoruz. Ayrıca coğrafi işaretler, bulunduğu yöreye katma değer sağlarken, istihdamın ve ihracatın önünün açılmasını da sağlıyor. Ülkemiz, coğrafi işaretler konusunda çok zengin bir ülke. Yerel değerlerimizi ihraç ederek dünyanın diğer ülkelerine ulaştırmak aynı zamanda kültür ihracı yapmamıza da olanak sunuyor’’ dedi. Yamankaradeniz denetim ve uluslararası tescil konusunun önemine de dikkat çekti; ‘’Coğrafi işaret sisteminin sağlıklı bir yapıda ilerlemesi için denetim mekanizmasının çalışıyor olması çok önemli. Denetim yapısı oturtulamaz ise coğrafi işareti alınmış ürünlerin sahteleri kontrol altına alınamaz. Bu nedenle yıllık bazda denetim yapılarak raporlanması ve Türk Patent ve Marka Kurumu’na sunulması gerekiyor. Yurt içinde tescili yapılan ürünlerin uluslararası tescilinin de yapılması, ülkemizin bu ürünlerin ihracatından yeterli payı alabilmesi için büyük önem taşıyor.’’
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
