by Dönemsel Gayrisafi Yurt İçi Hasıla, II. Çeyrek: Nisan – Haziran, 2020
2020 yılında yayımlanan Dış Ticaret İstatistikleri (Özel Dış Ticaret sisteminden Genel Dış Ticaret sistemine geçiş), Uluslararası Hizmet Ticareti İstatistikleri (UHTİ) ve Ödemeler Dengesi İstatistiklerinde (ÖDİ) yapılan revizyonlar nedeniyle, Ulusal Hesaplar sisteminde revizyon yapılmıştır. Konuyla ilgili detaylı metodolojik açıklama dokümanı bülten ekinde yer almaktadır.
Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) 2020 yılı ikinci çeyreğinde %9,9 azaldı
GSYH 2020 yılı ikinci çeyrek ilk tahmini; zincirlenmiş hacim endeksi olarak, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %9,9 azaldı.
Sanayi sektörü 2020 yılı ikinci çeyreğinde %16,5 azaldı
GSYH’yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2020 yılı ikinci çeyreğinde bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak; tarım %4,0, bilgi ve iletişim faaliyetleri %11,0, finans ve sigorta faaliyetleri %27,8, gayrimenkul faaliyetleri %1,7 arttı. Sanayi %16,5, inşaat sektörü %2,7, hizmetler %25,0, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri %16,5, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri %2,4 ve diğer hizmet faaliyetleri %18,0 azaldı.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre %11,0 azaldı. Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, 2020 yılı ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %10,0 azaldı.
GSYH 2020 yılının ikinci çeyreğinde cari fiyatlarla 1 trilyon 041 milyar 643 milyon TL oldu
Üretim yöntemiyle GSYH tahmini, 2020 yılının ikinci çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %1,3 artarak 1 trilyon 041 milyar 643 milyon TL oldu. GSYH’nin ikinci çeyrek değeri cari fiyatlarla ABD doları bazında 153 milyar 180 milyon olarak gerçekleşti.
Devletin nihai tüketim harcamaları 2020 yılı ikinci çeyreğinde %0,8 azaldı
Devletin nihai tüketim harcamaları, 2020 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak %0,8 azaldı. Yerleşik hanehalklarının tüketim harcamaları %8,6, gayrisafi sabit sermaye oluşumu %6,1 azaldı.
Mal ve hizmet ithalatı 2020 yılı ikinci çeyreğinde %6,3, ihracatı ise %35,3 azaldı
Mal ve hizmet ithalatı, 2020 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak %6,3, ihracatı ise %35,3 azaldı.
İşgücü ödemeleri 2020 yılı ikinci çeyreğinde %0,5 arttı
İşgücü ödemeleri, 2020 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %0,5 artarken net işletme artığı/karma gelir %2,4 azaldı.
İşgücü ödemelerinin Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı %36,8 oldu
İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yılın ikinci çeyreğinde %36,7 iken bu oran 2020 yılında %36,8 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise %45,0’dan %43,9’a düştü.
Bu konu ile ilgili bir sonraki haber bülteninin yayımlanma tarihi 30 Kasım 2020’dir.
AÇIKLAMALAR
Duyurusu 2020 yılı I.Çeyrek haber bülteni ile yapılmış olan “Dış Ticaret İstatistiklerinde Genel Ticaret Sistemine Geçiş” ve “Uluslararası Hizmet Ticareti İstatistiklerinin” Ödemeler Dengesi İstatistiklerinde ortaya çıkardığı revizyon etkisinin Ulusal Hesaplar Sistemine entegrasyonuna ilişkin açıklama için Haber Bülteni Tablo 9’a bakınız.
Kısa Çalışma Ödeneği ve Nakdi Ücret Desteği ödemeleri; üretimin devam etmesi, mevcut işgücünün korunmasıyla üretim faktörlerine yapılan ödemeler açısından işverenleri desteklemesi nedeniyle kolektif bir fayda yarattığından çalışanlara yapılan sosyal güvenlik ödemeleri ve üretim üzerindeki diğer sübvansiyon olarak hesaplara dâhil edilmiştir.
Bu haber bülteni ile birlikte,
1) Bugüne kadar Harcama yöntemiyle GSYH tablolarında “Yerleşik hanehalklarının tüketimi ve hanehalkına hizmet eden kar amacı olmayan kuruluşların (HHKOK) tüketimi” şeklinde tek başlık altında verilen harcama bileşeni “Yerleşik hanehalklarının tüketimi” ve “HHKOK’ların tüketimi” şeklinde ayrı ayrı verilmeye,
2) Yerleşik hanehalklarının “dayanıklılık türüne” göre nihai tüketim harcamaları tablosu, uluslararası karşılaştırılabilirliğin sağlanması amacıyla metodolojisine uygun olarak “yerleşik” ve “yerleşik olmayan” hanehalklarının dayanıklılık türüne göre harcamalarını içerecek şekilde verilmeye başlanmıştır.
Ulusal hesaplar sisteminde gerçekleştirilen revizyon sebebiyle; “takvim etkisinden arındırılmış”, “mevsim etkilerinden arındırılmış” ve “mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış” veriler de 1998 yılına kadar revize edilmiştir. GSYH’ye ait mevsim ve takvim etkilerinden arındırma işlemlerine ait metaveri dokümanında detaylı açıklamalar yer almaktadır. Bu haber bülteni ile birlikte, TÜİK tarafından yayımlanan takvim etkilerinden arındırılmış göstergelerin hesaplama sürecinde kullanılan takvim etkisi regresörleri ve yöntem dokümanı kamuoyu ile paylaşılmıştır.
