by
TÜİK istihdam verilerini geçtiğimiz aydan itibaren yeni metodoloji ile açıklamaya başladı. Buna göre, istihdama ilişkin tanımlamalar uluslararası uygulamalara göre güncellenirken, üçer aylık hareketli ortalamalar yöntemi kullanılarak yayımlanan işgücü istatistikleri yerine bağımsız aylık tahminler yayımlanmaya başladı.
İşsizlik oranındaki iyileşme Şubat’ta tersine döndü. Mevsimsellikten arındırılmış manşet işsizlik oranı geçen ayki %12,7 seviyesinden (%12,2’den revize edildi) Şubat’ta %13,4’e yükselirken, Temmuz’daki %14,5 zirvesinden başlayan düşüş trendi sonlanmış oldu. Tarım-dışı işsizlik oranı da %14,6’dan %15,3’e yükseldi. Geçen aya göre işgücünün yaklaşık 226 bin kişi arttığı, istihdamın ise 22 bin kişi azaldığı, buna göre de işsiz sayısının kabaca 250 bin kişi arttığı (4,24 milyon kişiye ulaştığı) görülüyor. İstihdamın sektörel kırılımına bakıldığında da, istihdamın tarım ve sanayide 52 bin ve 166 bin kişi gerilediği, inşaat ve hizmetler sektörlerinde ise 37 bin ve 157 bin kişi arttığını söyleyebiliriz. Bu arada, salgınla birlikte 2020’nin Nisan ayında ciddi anlamda düşen ve %46,7’ye kadar gerileyen işgücüne katılım oranı %50,1’e kadar yükseldiyse de, bu oran 2018-2019 döneminde ulaşılan %53,0-53,5’lik seviyelerin halen ciddi anlamda altında kalmaya devam ediyor.
Arındırılmamış rakamlara göre, işsizlik oranı son 1 yılda %13,5’ten %14,1’e yükseldi. Son 1 yıllık dönemde 69 bin kişilik istihdam artışına (27,1 milyon kişiye ulaştı) karşın, işgücündeki 275 bin kişilik artış nedeniyle, işsiz sayısının 206 bin kişi artması işsizlik oranındaki artışı açıklıyor.
Geniş-tanımlı işsizlik oranı %28,3’e kadar ulaşıyor. Daha önce de çeşitli defalar ifade ettiğimiz üzere, işgücüne katılım oranındaki dramatik gerileme nedeniyle, manşet işsizlik oranı istihdam piyasasına ilişkin resmi tam olarak yansıtmıyor. Bu nedenle, TÜİK geçtiğimiz aydan itibaren zamana bağlı eksik istihdam (örneğin ücretsiz izne ayrılanlar) ve potansiyel işgücünün (örneğin iş bulma ümidini kaybettiği için iş aramayanlar) hesaplamalara dahil edildiği geniş tanımlı işsizlik oranlarını da açıklamaya başladı. Buna göre, en geniş tanımlı işsizlik oranının %28,3’e kadar ulaştığı görülüyor. Bu rakam geçen ay %29,5 idi. İşsizlik oranı hesaplaması, sadece potansiyel işgücü üzerinden yapıldığında, %22,5 (geçen ay: %22,9), sadece eksik istihdam üzerinden yapıldığında da %19,8 (geçen ay: %20,1) çıkıyor. Bu rakamlar, istihdam piyasasındaki görünümü daha net bir şekilde ortaya koyuyor. İşsizlik oranlarındaki bu yüksek seviyelerin, 2021 yılında GSYH büyümesini konsensüs beklentilerinin (%4,5-5,0) altında %3,5 civarında beklememizin arkasındaki en önemli nedenlerinden biri olduğunu söyleyebiliriz (finansal koşullardaki sıkılıkla beraber).
Kaynak Gedik Yatırım
Hibya Haber Ajansı
